Sauvo-vido
Asplenium ruta-muraria
Aspleniaceae
Autre noum : Rudo.
Nom en français : Rue des murailles.
Descripcioun :La sauvo-vido es uno pichot féuse que trachis dins lis asclo de paret e de muraio sus cauquié e au soulèu. Se destrìo dis àutris Asplenium bonodi la formo de si foundo e pinulo. La subsp. presentado eici, ié dison ruta-muraria (esporo longo de 42 à 50 micromètre emé 2n = 144).
Usanço :Es estado emplegado en tisano contro lou catàrri e raumas. Aurié d'ùni prouprieta anti-enflamativo.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 3 à 10 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Asplenium
Famiho : Aspleniaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2500 m
Aparado : Noun
Juliet à óutobre
Liò : Paret
- Relarg umide
- Roucas
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Asplenium ruta-muraria L., 1753
Taba(-verdau)
Nicotiana glauca
Solanaceae
Noms en français : Tabac arborescent, Tabac glauque.
Descripcioun :Lou taba-verdau es un aubret que trachis au nostre dins li fendasclo di vièi paret e de roucas. Nous vèn d'Americo dóu miejour (Argentino) ounte se vèi fin qu'à 3 700 m d'auturo. Se recounèis à si fueio pourtado pèr un long pecou e verdalo coume la tijo peréu bluio, e tambèn bonodi si lòngui flour jauno en tube.
Usanço :Emai aguèsson pas li mémi prouprieta qu'aquéli de Nicotiana tabacum, li fueio seco soun fumado pèr lou pople "Quechua" alor que li "Cahuilla" se n'en sèrvon en emplastre pèr garri li plago, li macaduro e li fleiroun, e pèr sougna lis enflige (edèmo). Mèfi de n'en pas manja li fueio, soun mourtalo ! La decoucioun de fueio, richo en nicoutino e anabasino (alcalouïde), pòu servi dins l'ort pèr tua li nieroun.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nicotiana
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Abriéu à óutoubre
Liò : Paret
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Nicotiana glauca Graham, 1828